12
TPO De Praktijk
| december 2017
EDUCATIE SOCIALE PROBLEMEN BIJ ASTMA EN COPD
A
stma en COPD zijn meestal
niet zichtbaar voor buiten-
staanders. Daarnaast kan de
ernst van de aandoening uc-
tueren en moeten patiënten prikkels zoals
rook en allergenen vermijden. Dit kan lei-
den tot onbegrip in de sociale omgeving.
Bovendien wordt COPD vaak gezien als
zelfveroorzaakte aandoening hetgeen stig-
matiserend kan zijn. Deze sociale proble-
men kunnen leiden tot eenzaamheid, ver-
minderde kwaliteit van leven, verergering
van de ziekte en zelfs tot overlijden.
1-3
Meer aandacht voor de sociale gevolgen
van astma en COPD is nodig.
Aanleiding
Enige tijd geleden deed de afdeling Huis-
artsgeneeskunde van het Universitair
Medisch Centrum Groningen (UMCG)
onderzoek onder patiënten met astma of
COPD. De vraag was of zij behoefte hadden
aan een webportaal, waarmee zij toegang
konden krijgen tot hun eigen medische
gegevens en tot verschillende zelfmanage-
mentopties. Voor dit onderzoek spraken wij
met patiënten over hun wensen en behoef-
ten ten aanzien van een nog te ontwikkelen
portaal voor astma en COPD. Deze gesprek-
ken leidden tot onverwachte uitkomsten
die relevant kunnen zijn voor zorgverle-
ners.
Onderzoeksopzet
Wij kozen voor een kwalitatief onderzoeks-
design met focusgroepen om de mening
van patiënten met astma of COPD over
webportalen te onderzoeken. In een focus-
groep gaan deelnemers samen in discussie
over vooraf vastgestelde thema’s. De deel-
nemers aan dit onderzoek zijn representa-
tief voor de patiëntengroep: ook deelne-
mers zonder internetervaring en patiënten
met een laag SES (= sociaaleconomische
status) deden mee.
In totaal werden drie groepen gevormd
Esther Metting
Epidemioloog/gedrags-
wetenschapper, afde-
ling Huisartsgenees-
kunde en
ouderengeneeskunde,
UMCG
Tanja Schrage
Aios Ouderengenees-
kunde
Janwillem Kocks
Huisarts, assistant pro-
fessor, hoofd afdeling
Huisartsgeneeskunde
en ouderengenees-
kunde, UMCG
Voor dit onderzoek kre-
gen we financiering van
het Universitair Medisch
Centrum Groningen en
de Stichting Astma
Bestrijding.
Sociale problemen
bij astma en COPD
Uit een kwalitatief focusgroeponderzoek onder 29 patiënten met
astma of COPD bleek dat sociale problemen veel invloed hebben op
het leven van deze patiënten. De huidige behandelingsrichtlijnen
hebben hiervoor geen tot weinig aandacht. In dit artikel geven we
tips en suggesties van onze focusgroeppatiënten en uit de
literatuur.