Access the full text.
Sign up today, get DeepDyve free for 14 days.
References for this paper are not available at this time. We will be adding them shortly, thank you for your patience.
295 studenten heeft geinspireerd. Hoe is het hen vergaan in Hongarije? Welke ontwikkelingen hebben de moderne en de ethische theologie in Hongarije doorgemaakt? Voor de huidige Hongaarse theologen is het een begin van een zoektocht naar hun eigen geschiedenis. De brieven zijn zowel in transcriptie, en voorzien van annotaties, als in facsimile opgenomen. Een selectieve bibliografie van Kovdcs is toegevoegd. (15 p.) MJ. Aalders BOEKBEOORDELINGEN/REVIEWS Tilmann Eysholdt, Evangelische Jugendarbeit zwischen "Jugendpflege" und "Jugendbewegung". Die deutschen Schülerbibelkreise (BK) von 1919 bis 1934, Rheinland-Verlag GmbH Köln in Kommission bei Dr. Rudolf Habelt GmbH Bonn, 1997. ix, 552 bldz. (Schriftenreihe des Vereins für Rheinische Kirchen- geschichte, Bd. 124). ISBN 3-7927-1671-2. DM 42,00. In 1883 kwam in Elberfeld onder leiding van Wilhelm Weigle het eerste "Bibelkranzchen" tot stand, het begin van een snel groeiende vereniging van bijbelkringen "unter Schulern h6herer Lehranstalten", gewoonlijk "BK" genoemd. Hans-Christian Brandenburg heeft in zijn Die Anfdnge evangelischer Jugendbewegung (Köln 1993, SVRK, Bd. 109) de periode 1883-1919 behandeld. Eysholdt begint met een schets van de situatie aan het einde van de eerste wereldoorlog, waarna hij zeer uitvoerig de "Auseinandersetzung" van de van huis uit pietistische bijbelkringen met de moderne "freideutsche" en "b6ndische" vormen van jeugdwerk behandelt. In het oorspronkelijke BK- concept lag de nadruk op bekering en apostolaat, later ontstonden allerlei padvinder- en "Wandervogel"-achtige activiteiten. Ook kwam het tot vereni- gingen van "Alt-BKler". Men krijgt de indruk van een zeer levendig verenigingsleven; begin jaren '30 waren meer dan 15000 leerlingen, meestal gymnasiasten, aangesloten, het sterkst in het Rijnland, Westfalen, Berlijn en Saksen. Tenslotte krijgt de confrontatie met het nationaal-socialisme alle aandacht. Onder de Hitler-dictatuur werd alle jeugdwerk samengebracht in de "Hitler:Jugend". Na verwarrende en onzekere onderhandelingen hieven de BK zichzelf in 1934 op. Nu kreeg het verzet van de "Bekennende Kirche" uit de kringen van de voormalige BK flinke steun; zo hadden b.v. M. Niemöller, K. Immer, H. Ehlers leidinggevende functies in het BK-werk gehad. Dit neemt niet weg, dat althans voor iemand die er na een halve eeuw op terugkijkt, in diverse vormen van jeugdwerk ook binnen de BK, het Duitse pathos waarmee het nationaal-socialisme aan de haal is gegaan, zich erg breed heeft kunnen maken. Eysholdt wijst daar terecht op. Hij heeft zich overigens onthouden van het al te gemakkelijke commentaar achteraf. Vaak heeft hij het BK zelf aan het woord gelaten; hij citeert uit de overvloedig aanwezige archieven en bondsorganen. Zijn beheersing van het materiaal is imposant. Wat daarentegen ontbreekt is de jongeman zelf, om wie dit BK- werk het te doen was. Wat wij horen, zijn de stemmen van de leiders, en maar af en toe vangen we iets op uit de mond van de jeugdige scholieren. Hoe hebben zij de fascinerende aantrekkingskracht, die het nationaal- socialisme juist op de jonge Duitser vermocht uit te oefenen, ondergaan? Dit is een lacune in een overigens uitstekend geschreven boek. Aart de Groot
Nederlands Archief voor Kerkgeschiedenis (in 2006 continued as Church History and Religious Culture) – Brill
Published: Jan 1, 1998
You can share this free article with as many people as you like with the url below! We hope you enjoy this feature!
Read and print from thousands of top scholarly journals.
Already have an account? Log in
Bookmark this article. You can see your Bookmarks on your DeepDyve Library.
To save an article, log in first, or sign up for a DeepDyve account if you don’t already have one.
Copy and paste the desired citation format or use the link below to download a file formatted for EndNote
Access the full text.
Sign up today, get DeepDyve free for 14 days.
All DeepDyve websites use cookies to improve your online experience. They were placed on your computer when you launched this website. You can change your cookie settings through your browser.